Meme Kanserinden Korunmak Mümkün Mü?
Bir kanserden korunabilmek için ona yol açtığını bildiğimiz risk faktörlerinden kaçınmamız gerekli. Günlük hayatta kaçınamayacağımız, ELİMİZDE OLMAYAN bazı risk faktörleri olduğu gibi meme kanseri riskini arttırdığını bildiğimiz bazı riskler OLDUĞUNU DA BİLİYORUZ. Bu riskleri azaltabilirsek meme kanserinden korunmak belli ölçüde mümkün olabilir.
Bu yazıda meme kanseriyle ilgili bildiğimiz riskler hakkında ve önlemek için alabileceğimiz önlemler hakkında bilgi vereceğim.
Aşağıdaki Durumlar Meme Kanseri Riskini ARTTIRIR
- İleri yaş, yaş ilerledikçe önlenemez şekilde risk artmaktadır. 80 yaşına ulaşan her 8 kadından birisinde meme kanseri mevcuttur.
- Önceden tanısı konmuş meme hastalıkları veya kanseri
- Genetik faktörler, ailevi meme kanseri
- Dense – Yoğun Meme Dokusu
- Meme dokusunun vücudunuzun ürettiği östrogen hormonuna aşırı maruz kalması
a. Erken yaşta adet görmek
b. Geç yaşta menapoza girmek
c. İlk doğumunuzu 35 yaşından sonra yapmak, gebelik östrogen etkisini azaltır.
d. Doğum yapmamak - Hormon tedavileri almak
a. Östrogen ve Progesteron hormonu içeren kombine hormon replasman tedavilerini uzun süre kullanmak
b. Doğum kontrol haplarının etkisi net olarak bilinmiyor. Çok uzun kullanımda ( 10 yıldan fazla) hafif bir risk artışı olabilir - Göğüs üzerine radyoterapi almak ( Işın tedavisi almak)
- Obesite
a.Yağ dokusu östrgenin üretildiği yerlerden birisidir. Ne kadar şişmansanız o kadar çok östrogen hormonu üreteceksiniz demektir. Ne kadar zayıfsanız o kadar az östrogen hormonu üretilecektir. - Alkol tüketmek
Aşağıdaki Durumlar Meme Kanseri Riskini AZALTIR
- Meme dokusunun vücudun ürettiği östrogen hormonuna daha az maruz kalması
a. Erken yaşda doğum yapmak
b. Emzirmek - Histerektomi ( rahiminizin alınması) sonrasında yalnızca östrogen içeren hormonlar kullanmak
- Selektif östrogen reseptör modülatörleri kullanımı ( SERM)
a. Tamoksifen
b. Raloksifen - Aromataz inhibitörleri kullanımı
a. Anastrozole
b. Letrazole ( Östrogen sentezini bloke ederler) - Memenin ameliyat ile alınması ( Redüksiyon Mastektomi)
a. Özellikle ailevi, genetik riski olan veya memesinde kanser öncüsü lezyonu olan kadınların henüz kanser gelişmeden ameliyatla her iki meme dokusunu aldırmasıdır. - Overlerin ( yumurtalıkların ) östrogen sentezinin azaltılması –Ablasyon
a. Ameliyat ile alınmaları ( BRCA I- BRCA II gen mutasyonu olanlar)
b. İlaç ile overlerin çalışmasını durdurmak
c. Radyoterapi-Işın ile östrogen üretiminin azaltılması - Yeterince Egzersiz yapmak
a. Haftada 4 saatten daha uzun süre egzersiz yapan kadınlarda meme kanserinin azaldığı gösterilmiştir.
Çevresel faktörlerin ne kadar etkili olduğunu bilemiyoruz. Yani belirli bir madde ile temas ederseniz meme kanseri yapar demek mümkün değil, ilaçlar, uyuşturucular, kimyasallar gibi. Benzer şekilde köyde veya şehirde yaşamak arasında fark olup olmadığını bilemiyoruz.
Meme kanseri Riskini ETKİLEMEYEN Durumlar
- Düşük yapmak, gebelik kaybı SAYISINDAN BAĞIMSIZ OLARAK , etkisi yok.
- Diyeti değiştirmek, daha çok sebze ve meyve tüketmek, daha az yağ tüketmek
- Vitamin kullanmak , A vitamini ( Fenretinide) meme kanserine etkisizdir.
- Sigara içmek
- Koltuk altına deodorant veya terlemeyi engelleyen ürünler kullanmak
- Statin içeren ( kolesterol düşürücü ) ilaçlar kullanmak
- Kemik erimesini tedavi etmek ve engellemek için Bifosfonat ( Fosomax ) içeren ilaçlar kullanmak
- Gece vardiyasında çalışmak, nöbet tutmak
Kaynak. National Cancer Institute, USA